SCK CEN vervangt blus- en drinkwaternet
Nagelnieuw bluswaternetwerk faciliteert efficiëntere brandbestrijding
Onder de technische site van SCK CEN ligt er meer dan 10 kilometer aan nieuwe bluswaterleidingen. Uit de 110 brandkranen die daarop aangesloten zijn, stroomt het water aan een debiet van 2.000 liter per minuut. “Dat is een meer dan een verdubbeling van onze vroegere capaciteit. De ingebruikname van dit bluswaternetwerk markeert dus een opmerkelijke step-up in onze brandveiligheid en –bestrijding”, aldus Eric Geerinckx, verantwoordelijke van de bedrijfsbrandweer.
In alle nucleaire installaties die SCK CEN uitbaat of ontwerpt, zijn tal van veiligheidsmechanismen ingebouwd. Die veiligheidsmechanismen dienen om incidenten te voorkomen. Met datzelfde gedachtegoed heeft SCK CEN ook zijn brandveiligheid- en bestrijdingsstrategie vormgegeven. Echter, een brand volledig uitsluiten is onmogelijk. Dan komt het erop aan om voorbereid te zijn. Bij brand telt elke seconde. De bedrijfsbrandweer van SCK CEN staat 24/7 paraat om bij een melding meteen uit te rukken. “Hoe sneller we ter plaatse zijn, hoe sneller we het vuur kunnen doven”, aldus Eric Geerinckx. En snel zijn ze, de 29 enthousiaste en gemotiveerde brandweerlieden van SCK CEN – hoofdzakelijk vrijwilligers. Het duurt maximaal 15 minuten, vooraleer ze ter plaatse zijn. Al zijn korte interventietijden niet zaligmakend. Het korps moet ook over de geschikte materialen en uitrusting beschikken. “Die uitrusting moet ons in staat stellen om het vuur te blussen of de brand – in afwachting van de openbare brandweer – onder controle te houden”, aldus Geerinckx. Over geschikte middelen hoeft SCK CEN zich geen zorgen te maken. In 2020 nam het immers een nagelnieuw bluswaternetwerk in gebruik.
Via dat uitgebreide netwerk aan waterleidingen geraakt de bedrijfsbrandweer aan bluswater. Het bluswater stamt van vier cilindrische watertanks, verdeeld over twee locaties. De tanks zijn elk vijf meter hoog en hebben een diameter van 13 meter. Door hun omvang kunnen ze elk 700.000 liter water herbergen. Elke locatie heeft twee diesel aangedreven pompen, die het water van de tank aan 11.600 liter per minuut in het netwerk stuwen. Met die capaciteit kan SCK CEN nu ruimschoots de tijd overbruggen, die de openbare brandweer nodig heeft om de zogenaamde tertiaire bluswatervoorziening operationeel te krijgen. “Een tertiaire bluswatervoorziening is een watervoorraad in een quasi onbeperkte hoeveelheid die mogelijk op grote afstand ligt”, verduidelijkt Geerinckx.
Studiedossier
Aan het vernieuwde bluswaternetwerk ging een heel studiedossier vooraf. “Te beginnen met een vergelijkende studie”, aldus projectcoördinator Jan Veraghtert. SCK CEN bezocht nucleaire instellingen, petrochemische bedrijven en KMO’s. “We vergeleken de verschillende bluswaternetwerken. Al snel kwamen we tot de vaststelling dat zij het blus- en drinkwaternetwerk hebben ontdubbeld, een buffervoorraad water opslaan en met bovengrondse brandkranen werken. Bovengrondse brandkranen hebben een grotere capaciteit en vragen minder opsteltijd dan de ondergrondse varianten, die wij op dat moment gebruikten. De bedrijven worden geconfronteerd met soortgelijke risico’s, dus moesten we een soortgelijk systeem implementeren.”
Daarna volgde de technische puzzel. Waar moeten de technici de brandkranen inplanten? Dat om te vermijden dat de bedrijfsbrandweer meerdere brandslangen moet afrollen om op de watertoevoer te kunnen aansluiten. Hoe lang duurt het om de watertanks bij te vullen? Wat bij een plotse tankbreuk? Er komt dan per locatie 1 400 000 liter water vrij, die een ‘mini-tsunami’ vormen. Die ‘mini-tsunami’ mag geen andere problemen veroorzaken. “Daarbovenop moesten we de aanbevelingen die destijds uit de stresstests vloeiden, in het ontwerp integreren. Concreet moesten we voor elk systeem een back-upsysteem voorzien. Zo hebben we vier tanks over twee locaties verdeeld, zodat we bij een vliegtuigcrash op een van de locaties toch nog een buffervoorraad ter beschikking hebben. In 2018 zijn we dan gestart met de werkzaamheden, in 2020 hebben we ze afgerond”, vertelt Marc Blockx, die de werf nauwgezet opvolgde. Geerinckx vat samen: “We hebben dus altijd mankracht en bluswater ter beschikking om brand te bestrijden.”
Noodplanoefeningen
Om bij een brand snel te kunnen ageren, moet de bedrijfsbrandweer alle handelingen in de vingers hebben. “In crisissituaties heb je geen tijd om je af te vragen hoe het brandbestrijdingsmateriaal werkt of welke inzetmethodes
je moet toepassen. Dat moet parate kennis zijn. Op dat moment moet je die handelingen zonder nadenken uitvoeren. Je focus gericht op de brand, niet op de handelingen. Daarom oefenen we intensief”, verklaart Geerinckx. SCK CEN houdt tweewekelijkse brandweeroefeningen, geeft specialisatie-opleidingen aan zijn chauffeurs en organiseert jaarlijks één grootscheepse, gezamenlijke oefening met de openbare brandweer. Die oefeningen zijn niet enkel een praktische must, ook een wettelijke vereiste. Dat staat te lezen in artikel 17 van het ‘Koninklijk besluit houdende veiligheidsvoorschriften voor kerninstallaties’: ‘Er moet voor elke plaats waar de brand de voor de nucleaire veiligheid belangrijkste uitrustingen kan aantasten of waar zich radioactieve materialen bevinden, een brandbestrijdingsstrategie worden ontwikkeld die up-to-date gehouden wordt en het voorwerp uitmaakt van een opleidingsprogramma.’ “Dubbelcheck”, besluit Geerinckx.
Detailstudie voor twee netwerken
Na het ongeval van Fukushima in 2011 legden de Europese Raad stresstests op voor alle actieve kernreactoren in de Europese Unie. Die tests moeten aantonen in welke mate de kernreactoren bestand zijn tegen extreme natuurverschijnselen zoals overstromingen en aardbevingen. De analyse ervan vond in de periode 2011-2013 plaats. De aanbevelingen werden het concept van het bluswaternetwerk verwerkt. Het concept dat in 2015 werd voorgesteld, werd bijgesteld op basis van een detailstudie – uitgewerkt door VK Engineering. Die detailstudie zoomde in op twee netwerken: het bluswaternetwerk enerzijds en het drinkwaternetwerk anderzijds. SCK CEN ontving feedback van zowel interne als externe experten, waaronder FANC, Bel V en de openbare brandweer. In 2018 lag er een finaal concept op tafel. De werkzaamheden werden kort erna aangevat en twee jaar later opgeleverd door aannemer DENYS.
BR2 produceert recordhoeveelheid medische radio-isotopen.
Meer dan 12 miljoen patiënten werden geholpen dankzij die productie.