HADES
Het labo in de onderwereld
HADES is het ondergrondse laboratorium op de SCK CEN-site in Mol. Hier voeren wetenschappers al 40 jaar onderzoek uit naar geologische berging van langlevend en/of hoogactief afval, 225 meter diep in de Boomse Klei. HADES is een onderzoeksfaciliteit, er zal nooit radioactief afval in geborgen worden.
Het ondergrondse laboratorium HADES valt onder beheer van EURIDICE, een economisch samenwerkingsverband tussen SCK CEN en NIRAS/ONDRAF.
Onderzoek naar Boomse klei in interactie met radioactieve stoffen
Om een geologische berging in Boomse klei aan de realiteit te toetsen, startte SCK CEN in 1980 met de bouw van een laboratorium op 225 meter onder de grond. Het ondergrondse laboratorium kreeg toepasselijk de naam HADES, god van de onderwereld. Wetenschappers onderzoeken er de mechanische, chemische en microbiologische karakteristieken van de klei en de interactie tussen het radioactieve afval en de materialen, waarin het afval verpakt zal worden. Hoe traag verspreiden de radioactieve stoffen zich in de klei? Hoe snel worden de verpakkingsmaterialen van het afval aangetast? Hoe kunnen we tunnels en zijtunnels bouwen? De onderzoeksresultaten, computermodellen en –simulaties zijn veelbelovend. De radioactiviteit die na duizenden jaren in sterk verdunde concentraties uit de kleilaag zou vrijkomen, heeft geen impact op mens en milieu.
💡 Meer weten over geologische berging? Lees hier verder.
Doel van EURIDICE in HADES
De onderzoeksactiviteiten van EURIDICE omvatten het uitvoeren van grootschalige tests, technische demonstraties en experimenten die gericht zijn op:
-
het aantonen van de uitvoerbaarheid op industriële wijze van de bouw van een ondergrondse bergingsinfrastructuur in weinig verharde klei, met toegangsschachten, hoofd- en bergingsgalerijen
- de studie van de verstoorde zone in de klei rondom de galerijen ten gevolge van de uitgraving en de mogelijke impact ervan op de performantie van het bergingssysteem
- de studie van het effect van warmte ten gevolge van het plaatsen van warmteafgevend hoogradioactief afval op het gedrag van de klei
Het PRACLAY-experiment: één van de vele experimenten in HADES
Het hoogradioactieve afval produceert warmte en zal bij berging tijdelijk een opwarming veroorzaken van de klei rond de bergingsgalerijen. Het PRACLAY-experiment is een grootschalig experiment dat het effect van deze warmte op de diepe kleilaag bestudeert. Het wil tegelijk nagaan hoe uitgravingen het gedrag van de kleilaag beïnvloeden.
