SCK CEN neemt hypermodern kalibratiegebouw in gebruik
Eersteklas installaties voor eersteklas bestralingsdiensten
Het nucleaire onderzoekscentrum SCK CEN is vooruitstrevend: in zijn kennis en in zijn onderzoek. Dat in stand houden vraagt om investeringen. Recent investeerde SCK CEN in een gloednieuw en hypermodern kalibratiegebouw. Meer flexibiliteit en meer mogelijkheden. Zo laat het nieuwe gebouw zich omschrijven. “We ontwierpen het gebouw in functie van de noden van onze klanten”, aldus Anne Laure Lebacq, dosimetrie-experte van SCK CEN.
Het nucleaire onderzoekscentrum SCK CEN is sterk in kennis én in infrastructuur. Dankzij die unieke mix wist het baanbrekend onderzoek uit te voeren, heeft het grenzen verlegd en groeide het uit tot een wereldwijde referentie. Om die reden investeert SCK CEN voortdurend in zijn technologieën en laboratoria. Recent vernieuwde het ook zijn kalibratiegebouw. Met dat gloednieuwe, hypermoderne kalibratiegebouw rankt het nucleaire onderzoekscentrum zichzelf bij de Europese top. Europa telt namelijk slechts vier installaties van die aard, grootte en moderniteit.
Het was een bewuste keuze om het bestaande kalibratiegebouw niet te renoveren. Door dat door een nieuw gebouw te vervangen, had SCK CEN de vrijheid om het gebouw anders in te delen. “Zo creërden we de mogelijkheid om op de noden van onze klanten te kunnen inspelen. We kregen vaak de vraag om langdurige bestralingsexperimenten te laten lopen, maar het beperkte aantal bestralingsruimtes liet dat niet toe. Nu beschikken we over zes afzonderlijke bestralingsruimtes – vier meer dan eerst! Nu hebben we wel de flexibiliteit om meerdere bestralingen in parallel uit te voeren”, aldus Anne Laure Lebacq, dosimetrie-experte bij SCK CEN.
Twee bestralingstypes
Heel concreet voert het nucleaire onderzoekscentrum twee types bestralingen uit. “Enerzijds zullen we experimenten bestralen. Denk bijvoorbeeld aan planten, huidcellen of prototypes van dosimeters. We stellen stalen in een gecontroleerde setting bloot aan een precieze stralingsdosis. Dat biedt wetenschappers zekerheid, wanneer ze de impact van die dosis willen onderzoeken. Anderzijds kalibreren we meettoestellen”, vervolgt Anne Laure Lebacq. En dat is van groot belang. Radioactivitieit is door menselijke zintuigen niet waar te nemen. Om straling te detecteren, worden specifieke meettoestellen ingezet. Die toestellen laten toe om de opgelopen stralingsdosis nauwkeurig op te volgen. “De metingen zijn maar zo nauwkeurig als het toestel dat ze uitvoert”, zegt de experte. “Met onze kalibratiediensten controleren we of die meettoestellen juist afgesteld staan. En met ‘juist’ bedoel ik volgens internationale standaarden.”
De klemtoon ligt dus op ‘internationale standaarden’. Die standaarden scheppen wereldwijd uniformiteit en duidelijkheid. “Er mag geen verschil optreden tussen een dosis van 1 gray in België en elders ter wereld. Zo bewaren we consistentie in wetenschappelijk onderzoek”, verklaart Cristian Mihailescu, stralingsexpert bij SCK CEN.
Onmisbaar in radiotherapie
Gloednieuw in het aanbod is de installatie om ionisatiekamers voor radiotherapie te bestralen. “De helft van alle kankerpatiënten krijgt op een moment in de behandeling radiotherapie. Bij radiotherapie richten artsen de stralenbundel van een bestralingsapparaat op de tumor. Ze kunnen daarmee vóór chirurgie de tumor verkleinen, na chirurgie de achtergebleven kankercellen opruimen of – al dan niet in combinatie met chemo – kanker vernietigen. Cruciaal is dat de dosis die de tumor ontvangt, exact is. De werkelijke dosis mag niet meer dan vijf procent afwijken van de voorgeschreven dosis”, verduidelijkt Cristian Mihailescu.
Voordat de tumor bestraald wordt, kalibreren medische stralingsfysici het bestralingsapparaat – doorgaans een lineaire versneller – met een ionisatiekamer. Die kamer meet de uitgezonden straling van het apparaat. Om de vereiste nauwkeurigheid ervan te garanderen, wordt ook zij op haar beurt geijkt. “Met onze nieuwe installatie kunnen we ionisatiekamers, volgens internationale standaarden, kalibreren met nauwkeurigheid van 1%!”
600 certificaten
Het kalibratiegebouw werd in april opgeleverd. Acht maanden later heeft SCK CEN meer dan 600 certificaten uitgereikt. “De eerste maanden zijn vlot verlopen. We leveren alle inspanningen om diezelfde kwaliteit decennialang te waarborgen en naar routine over te gaan”, besluit Cristian Mihailescu.
