Meetsysteem werd ingesteld buiten toegestane uitbatingsvoorwaarden

In de BR2-onderzoeksreactor zijn meerdere veiligheidsmechanismen ingebouwd. Een van die ingebouwde veiligheidsmechanismen is het continu meten van de neutronenflux van de reactor. De neutronenflux bepaalt hoeveel atomen er per seconde gesplitst worden. Een stijging in neutronenflux betekent een stijging van het reactorvermogen.

De onderzoeksreactor BR2 beschikt over drie meetsystemen om de neutronenflux te meten. De meetsystemen zijn hypergevoelig, waardoor ze bij het laden van de zogenaamde targets voor de productie van medische radio-isotopen onterecht een vermogensstijging zouden detecteren. De operatoren kunnen dat vermijden door de afstand tussen de reactorkern en het meetsysteem te vergroten. Die verplaatsing vertraagt de responstijd – m.a.w. tijd die een geautomatiseerd systeem nodig heeft om te reageren. Op woensdag 27 januari 2021 werden twee van de drie meetsystemen verplaatst: één naar een positie binnen de vereiste limieten en één naar een positie erbuiten om een onterechte detectie van vermogensstijging te vermijden. Echter, doordat het derde meetsysteem defect was, werden de uitbatingsvoorwaarden geschonden. Die voorwaarden schrijven immers voor dat minstens twee meetsystemen op de juiste afstand dienen te staan om redundantie qua veiligheid te garanderen. Het derde systeem is intussen hersteld.

Deze gebeurtenis had geen praktische impact op de werking van BR2 en geen gevolgen op het welzijn van de personeelsleden, de bevolking of het leefmilieu. Het voorval werd na analyse, zoals verwacht, terecht ingedeeld op niveau 2 van de INES-schaal. INES (International Nuclear Event Scale) is een communicatietool die toelaat om de ernst van een gebeurtenis waar ioniserende straling bij betrokken is begrijpelijk voor te stellen. Deze schaal telt zeven niveaus, gaande van 1 (anomalie) tot 7 (zwaar ongeval).

SCK CEN zal een extra inspectie ontvangen van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) en zal de nodige lessen trekken uit dit gebeuren.