UPDATE - Bosbranden Tsjernobyl: geen reden tot ongerustheid
30.04.2020 - Sinds 3 april woeden er bosbranden in de vervreemdingszone rond de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl. Onze onderzoekers rapporteerden in samenwerking met het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) eerder al gedetailleerde analyses over de situatie in Europa. Daarbij onderstreepten we dat de bevolking zich geen zorgen moet maken over mogelijke gezondheidsrisico’s. De branden hielden lang aan, dus is een update van onze analyse op zijn plaats.
Verloop van de branden
- Start bosbranden op 3 april in de vervreemdingszone in Tjsernobyl
- In de periode tussen 9 en 14 april brandde het in delen van het “rode bos”, een van de meest besmette gebieden rond de kerncentrale.
- Later brandde het nog in de wijde omgeving op grotere afstanden en in minder besmette gebieden.
- Momenteel zijn er geen bosbranden meer te zien op satellietbeelden in de vervreemdingszone.
Geen reden tot ongerustheid
Dat men zich geen zorgen moet maken over eventuele gezondheidsrisico’s voor de bevolking blijft ook hier een vaststaand feit. Ja, de bosbranden kunnen radioactief materiaal – met name cesium 137 (Cs-137), dat na het ongeval in de omgeving werd afgezet – samen met de rookpluim terug in de lucht brengen. Deze radioactieve deeltjes kunnen dan getransporteerd worden door de wind over grote afstanden. Maar sinds de start van de bosbranden detecteerde het internationale monitoringsysteem en anderen nationale gevoelige systemen slechts uiterst kleine hoeveelheden radioactiviteit Cs-137 in Europa en Azië. Deze metingen zouden gelinkt kunnen worden aan de branden, maar stellen in ieder geval geen enkel gezondheidsrisico.
Detecteerden we iets in België?
SCK CEN beschikt over Snow White, een bijzonder gevoelig systeem voor het nemen van luchtmonsters. De resultaten van de bemonstering van dit systeem tussen 6 en 20 april tonen luchtconcentraties van Cs-137 net boven de detectielimiet. Op basis van onze atmosferische transportberekeningen zou de Cs-137 concentratie afkomstig van de bosbranden echter nog veel lager zijn en is het uiterst onwaarschijnlijk dat deze meting hier verband mee houdt.
Sporen van Cs-137
Omdat er bovendien eerder sporen van Cs-137 gedetecteerd werden met Snow White (sinds augustus 2019 waren er twee voorvallen) is deze meting hoogstwaarschijnlijk te wijten aan lokale re-suspensie van Cs-137 afkomstig van bovengrondse kernproeven uit het verleden (1950-1960). Lokale re-suspensie is erg waarschijnlijk als het droog en winderig is, precies omstandigheden die we in april hebben gehad.
Continue monitoring met partners
SCK CEN, FANC en KMI blijven de situatie opvolgen. Een update van het wetenschappelijk rapport met gedetailleerde monitoringgegevens kan hier geraadpleegd worden.
Wens je meer informatie over de analyses van onze partners? Bezoek dan ook hun webpagina’s
Gerelateerde artikels
- 24 november '22
- 18 maart '19