Innovatie inbedden
In 2006 telde Vlaanderen 34 706 voltijdse medewerkers, die in onderzoek en ontwikkeling (O&O) aan de slag zijn. In 2018 stond die teller op 53 933 medewerkers: een stijging van 55%. Vlaanderen – en bij uitbreiding heel België – kent dus een sterk klimaat van onderzoek en innovatie. Zo ook bij SCK CEN. Dat bleek onder meer uit het jaarrapport ‘Highlights 2019’, dat we enkele maanden geleden publiceerde. De hamvraag blijft echter: hoe zal die beoogde innovatie in de maatschappij landen? Een vooruitblik met Pascal De Langhe, directeur Business Development & Support bij SCK CEN.
Ingenieurs van SCK CEN bouwden ISOL@MYRRHA’s target container: een soort oven tot 2400°C. In die ‘oven’ zal SCK CEN vanaf 2027 radio-isotopen produceren voor medische toepassingen en fundamenteel onderzoek. Wetenschappers verpulverden er een wereldrecord met een grootschalig corrosie-experiment. En het onderzoekscentrum hielp een technologie ontwikkelen om zonder dosimeter stralingsdosissen te meten. SCK CEN scheerde in 2019 hoge toppen op het vlak van wetenschap. Wat nu?
Pascal: “Dat klopt. We hebben heel wat troeven in de hand om met dat grote potentieel maatschappelijke impact te creëren. Impact creëer je natuurlijk niet alleen. Innovatie moet een plaats krijgen in de markt en/of in productieketens. Het is daarom van groot belang om onze wetenschappelijke activiteiten met de markt te synchroniseren. Dat doen we door in dialoog te gaan met spelers in het veld.”
Wie zijn die spelers?
Pascal: “Dat is heel breed: gaande van de energiesector tot de industriële en medische sector. Met MEDOC hebben we een mooi instrument ontwikkeld, dat nucleaire spelers bij de ontmanteling van hun installaties kan helpen. Bij de farmaceutische sector kijken we naar zowel small als big pharma. Bij dergelijke spelers moeten we begrijpen op welke onderzoeksprogramma’s zij hun pijlen richten. Welke problematieken willen zij oplossen? In welk stadium bevindt hun onderzoek? Hoe sluiten onze onderzoekslijnen hierop aan? Dan bedoel ik zowel op het vlak van inhoud als op het vlak van timing, vooral dat laatste is belangrijk.”
Waarom is die timing zo cruciaal?
Pascal: “Neem bijvoorbeeld het terbium-161-onderzoek. Terbium-161 lijkt een van de radio-isotopen van de toekomst, maar is dat ook zo? De farmaceutische sector neemt dat nu onder de loop. Bij goede resultaten zal het aantal onderzoeken toenemen. Dat staat buiten kijf, maar de beschikbaarheid van terbium-161 mag die dynamiek niet afremmen. Daarom moeten wij, als gecertificeerde leverancier, tijdig anticiperen. Weten wat er bij die spelers leeft, is daarbij doorslaggevend. Welke radio-isotopen hebben ze nodig? In welke hoeveelheden? Wanneer verwachten ze dat de vraag zal stijgen? Ook bij het testen van structuurmaterialen moeten we weten hoever onderzoekscentra of industriële partijen staan. Zo kunnen we bepalen wanneer we kunnen bijdragen. Bij SCK CEN staan de faciliteiten en experten klaar om samen met en voor partners nieuwe richtingen te blijven verkennen.”
Bepalen externe partners dan de wetenschappelijke agenda van SCK CEN? Werkt die afstemming slechts in één richting?
Pascal: “Zeker niet! SCK CEN staat ervoor bekend om ‘outside the box’ te denken en als pioniers het onontdekte te verkennen. Ons fundamenteel onderzoek legde al tal van onderliggende mechanismen bloot. Dat is een schat aan informatie om producten of methodes te optimaliseren of te toetsen waarom het gewenste effect niet optreedt. Kortom: ons werk is het fundament, waarop partners verder bouwen.”
Gooien we die kennis dan zomaar te grabbel?
Pascal: “Als kennisinstituut waken we er natuurlijk over dat de opgebouwde kennis beschermd blijft, bijvoorbeeld met octrooien. Wat niet beschermd is, mag door iedereen gekopieerd worden. Dat maakt het voor de industrie minder interessant om met die ontwikkelde methode of techniek aan de slag te gaan. Het zou zonde zijn dat de maatschappij hierdoor nuttige toepassingen zou mislopen. Het beschermen van intellectuele eigendomsrechten is een belangrijke pijler in de hele academische wereld.”
Ligt er in 2020 al een concrete case op het schap?
Pascal: “Wij ondertekenden een nieuw publiek-publiek partnerschap met het Nationaal Instituut voor Radio-Elementen (IRE) om onze bijdrage in de strijd tegen kanker te verstevigen. De productie van lutetium-177 is een onderdeel van dat partnerschap. Die radio-isotoop is veelbelovend voor de behandeling van prostaatkanker, dat in Europa verantwoordelijk is voor 90.000 sterfgevallen per jaar. En de productie van Lu-177 is nog maar de eerste etappe! Ook in andere domeinen waaronder ontmanteling, zullen we belangrijke stappen zetten. We hopen daar met partners verder aan te werken.”
Nog maar de eerste etappe, andere domeinen, … De drang naar valorisatie is duidelijk voelbaar. Hoe houd je het evenwicht tussen valorisatie enerzijds en dotaties anderzijds?
Pascal: “SCK CEN heeft slechts één doel voor ogen: innovatieve toepassingen ontwikkelen voor de maatschappij. Met een van de kleinste elementen op aarde – het atoom – het grootst mogelijke verschil te maken. Teruggeven aan de maatschappij door kennis te verzilveren. Het NURA-project is daar een prachtig voorbeeld van. We beschikken over de nodige kennis en unieke infrastructuur om de volgende generatie therapeutische radiofarmaca te ontwikkelen. We moeten voldoende financiële middelen als werktuig verzamelen om onze missie te kunnen waarmaken. Valorisatie of dotatie? Voor mij is het een en-en-verhaal.”
Tot slot, hoe kunnen geïnteresseerde partners jou bereiken?
Pascal: “Door onderstaand invulformulier in te vullen! (lacht) We nemen dan zo spoedig mogelijk contact met jou op. En anders ontmoeten we elkaar op een (online) beurs!”
Ontdek ons uitgebreid aanbod op het vlak van dienstverlening.
Gerelateerde artikels
18 april '24
02 oktober '23
26 september '23